تعریف تاکسیدرمی در ویکی‌پدیا این‌طور آمده: «تاکسیدِرمی یا آکنده‌سازی فن نگهداری درازمدت پیکر جانوران برای نمایش است. در این کار بدن جانوران را تهی می‌کنند و به جای چشم جانوران چشم‌های ساختگی که از پلاستیک فشرده ساخته شده، به کار می‌رود». در این یادداشت از جنبه حقوق حیوانات به بررسی این موضوع می‌پردازم.
به گزارش آرکا نیوز ،یکی از عوامل و مشوق‌های اصلی شکارچیان برای کشتار حیات وحش، تاکسیدرمی‌کردن کل یا بخشی از بدن حیوانات و استفاده از آن به‌عنوان دکور است. وقتی حیوانی برای استفاده از گوشت شکار می‌شود، پس از استفاده از بین می‌رود و شکارچیانی که شکار را هنر و افتخار خود می‌دانند، هیچ راهی برای ثبت جنایت خود ندارند اما تاکسیدرمی روشی است که تا ابد خاطره آن شکار را زنده نگه می‌دارد. استفاده از حیوان تاکسیدرمی‌شده به‌عنوان دکور یکی از دلایل اصلی شکار در همه جای جهان است. تقریبا تمام حیواناتی که گوشت آنها ارزش خوراکی ندارد، برای تاکسیدرمی‌شدن کشته می‌شوند، از گربه‌سانان بزرگ تا پرندگان، خزندگان و حتی ماهی‌ها.
شرق در خبری نوشت:شکار تروفه، یعنی شکاری که شکارچی برای به دست آوردن افتخار و جایزه حیوان را می‌کشد، یکی از دلایل و توجیهات کشتار حیوانات است. در این شکار، حیواناتی که عمر زیادی دارند، شاخ یا عاج بزرگ و به طور کلی ویژگی ممتازی در مقایسه با دیگر هم‌نوعان خود دارند، قربانی می‌شوند و کل یا بخشی از بدن حیوان پس از تاکسیدرمی‌شدن به‌عنوان سند افتخار شکارچی باقی می‌ماند. با وجود توجیهات دروغین شکارچیان متأسفانه این شکار یکی از دلایل اصلی آسیب جدی به جمعیت برخی گونه‌های شاخص بوده است.
در ماده سوم اعلامیه جهانی حقوق حیوانات که در سال ۱۹۷۸ با تلاش یونسکو منتشر شده، آمده است: «حیوانات نباید در معرض برخوردهای بد و اعمال بی‌رحمانه قرار گیرند. اگر نیاز به کشتن حیوانی باشد، این عمل باید آنی، بدون درد و بدون درک حیوان انجام شود. با جسد یک حیوان با شایستگی باید برخورد شود».
از این نظر تاکسیدرمی می‌تواند برخلاف توصیه‌های این اعلامیه باشد. همان‌طور که در شرایط عادی هیچ‌کس دوست ندارد جسد مومیایی‌شده عزیزانش را به‌عنوان دکور در منزل نگهداری کند، استفاده از تاکسیدرمی حیوانات نیز توجیه ندارد. ضمن اینکه تاکسیدرمی‌کردن حیوانات یکی از شکل‌های کالایی‌کردن حیوانات است.
در اینجا بدن مرده حیوان به کالایی برای تجارت تبدیل می‌شود. کالایی که برخلاف حیوان زنده، نگهداری و جابه‌جایی آن آسان‌تر است و می‌توان آن را مدت‌زمان بیشتری نگهداری کرد. تاکسیدرمی وسیله‌ای برای تجاری‌سازی حیوانات شکارشده است. تاکسیدرمیست‌ها (افراد تاکسیدرمی‌کننده) همواره یکی از مظنونان اصلی همکاری با شکارچیان و قاچاقیان حیات وحش در سراسر جهان هستند. گسترش شبکه‌های اجتماعی و سایت‌های فروش آنلاین باعث رونق کار این افراد شده است.
ممکن است گفته شود تاکسیدرمی جنبه آموزشی دارد و حفظ جسد یک حیوان می‌تواند برای افراد زیادی جنبه آموزشی داشته باشد. در پاسخ باید گفت این توجیه شاید در روزگاری پذیرفتنی بود اما در عصر حاضر با وجود انواع دستگاه‌های شبیه‌ساز، نرم‌افزار و ویدئو، نگهداری جسد حیوانات قابل دفاع نیست. بنیاد مردمی رعایت اصول اخلاقی در برابر جانوران (PETA)، از تاکسیدرمی به‌عنوان «آزاردهنده‌ترین دکوراسیون» نام برده است و عنوان می‌کند شکار حیوانات تاکسیدرمی‌شده از عوامل اصلی نابودی گونه‌ها و اکوسیستم است.
به‌تازگی در برخی نوشته‌ها صحبت از تاکسیدرمی اخلاقی می‌شود و براساس‌این حیواناتی که جسد آنها پیدا شده یا به هر دلیلی مرده‌اند، تاکسیدرمی می‌شوند. طرفداران تاکسیدرمی اخلاقی معتقدند چون آنها نقشی در مرگ حیوان نداشته‌اند، این کار توجیه‌پذیر است. از دیدگاه حقوق حیوانات می‌توان گفت در این روش عملا کالاانگاری حیوان، تشویق برای تجارت حیوانات و بی‌احترامی به جسد حیوانات ادامه دارد.
ضمن اینکه این مسئله می‌تواند زمینه سوءاستفاده و استفاده از حیوانات شکارشده را نیز فراهم آورد.استفاده از بدن حیوانات تحت عنوان هنرهای تجسمی برای خلق آثار به‌اصطلاح هنری گاهی همراه با تاکسیدرمی است. این عمل علاوه بر غیراخلاقی‌بودن عموما منجر به خلق صحنه‌های چندش‌آور و ناراحت‌کننده می‌شود و با واکنش مخاطبان همراه است.
۴۷۲۱۷
