در حالی که بسیاری از گونه‌های جانوری در جهان امروز با خطر انقراض روبه‌رو هستند، برخی از موجودات زنده، میلیون‌ها سال است که بدون تغییر چشمگیر به حیات خود ادامه داده‌اند. این جانوران که به‌درستی «بازماندگان باستانی» نام گرفته‌اند، نمایانگر توانایی شگفت‌انگیز طبیعت در سازگاری و بقا در برابر شدیدترین تحولات زیست‌محیطی هستند.
تینا مزدکی_در دنیای پرتحول امروز، جایی که بسیاری از گونه‌ها در حال تغییر یا نابودی‌اند، آشنایی با جانورانی که میلیون‌ها سال بدون تغییر اساسی باقی مانده‌اند، شگفت‌انگیز است. این بازماندگان باستانی، پنجره‌ای رو به گذشته‌اند و نشان می‌دهند که طبیعت چگونه می‌تواند در برابر سخت‌ترین شرایط، سازگار بماند. از اعماق اقیانوس‌ها تا جزیره‌های دورافتاده، این موجودات شگفت‌انگیز قرن‌ها و حتی هزاره‌هاست که روی زمین زندگی می‌کنند.
عروس دریایی (Jellyfish)
عروس‌های دریایی از قدیمی‌ترین موجودات زنده‌ی زمین‌اند؛ بیش از ۵۰۰ میلیون سال قدمت دارند. این جانوران نرم و شفاف در تمامی اقیانوس‌ها یافت می‌شوند، از آب‌های گرم استوایی گرفته تا مناطق منجمد قطبی. با وجود ظاهر شکننده، بسیار مقاوم‌اند و از پس تغییراتی برآمده‌اند که بسیاری از گونه‌ها را نابود کرده. توانایی آن‌ها در سازگاری و بقا، از آن‌ها موجوداتی واقعاً استثنایی ساخته است.
تَخت‌ماهی (Sturgeon)
تخت‌ماهی‌ها که به «فسیل‌های زنده» معروف‌اند، بیش از ۲۰۰ میلیون سال است که روی زمین زندگی می‌کنند. این ماهیان عظیم‌الجثه تقریباً بدون تغییر مانده‌اند. آن‌ها را می‌توان در رودخانه‌های آمریکای شمالی، اروپا و آسیا یافت. عمر طولانی، رشد کند و تولیدمثل آهسته از ویژگی‌های برجسته‌ی آن‌هاست. هرچند امروزه با تهدیدهایی چون صید بی‌رویه و از دست دادن زیستگاه روبه‌رو هستند، اما بقای طولانی‌مدت‌شان نشان می‌دهد چقدر در مسیر تکامل موفق عمل کرده‌اند.
کوسه‌ی گرینلند (Greenland Shark)
کوسه‌های گرینلند یکی از رکوردداران عمر در بین جانوران‌اند؛ برخی‌شان تا بیش از ۴۰۰ سال عمر می‌کنند. این کوسه‌های کند و آهسته در اعماق سرد اقیانوس اطلس شمالی و قطب شمال زندگی می‌کنند و با شرایط بسیار سخت سازگار شده‌اند. رشد آهسته و طول عمر چشمگیرشان، آن‌ها را به یکی از شگفت‌انگیزترین جانوران از نظر دوام و سازگاری تبدیل کرده است.
نهنگ سرکمانی (Bowhead Whale)
نهنگ‌های سرکمانی با سر بزرگ و خمیده‌شان، یکی از پُرعمرترین پستانداران جهان‌اند؛ برخی از آن‌ها بیش از ۲۰۰ سال زندگی کرده‌اند. این نهنگ‌ها در آب‌های یخ‌زده‌ی قطب شمال و نواحی اطرافش زندگی می‌کنند و به خوبی با سرمای شدید و شرایط دشوار این نواحی سازگار شده‌اند. عمر طولانی و قدرت بدنی چشمگیرشان، نمادی از استقامت بی‌نظیر آن‌هاست.
لاک‌پشت‌های خشکی؛ قهرمانان طول عمر
لاک‌پشت‌های خشکی‌زی از جمله جانورانی هستند که عمرشان می‌تواند به بیش از ۱۵۰ سال برسد. این خزندگان مقاوم معمولاً در مناطق گرم و خشک زندگی می‌کنند و از متابولیسم پایین‌شان برای حفظ انرژی بهره می‌برند.
اسبک خرچنگی (Horseshoe Crab)؛ زره‌پوش باستانی
اسبک‌‍‌های خرچنگی پوسته‌ای سخت دارند که از آن‌ها محافظت می‌کند. دم بلندشان، به نام «تلسون»، به آن‌ها کمک می‌کند اگر روی پشتشان بیفتند، دوباره خود را برگردانند. این جانداران میلیون‌ها سال است که تقریباً بدون تغییر باقی مانده‌اند.
راز عمر طولانی خزندگان
به‌طور کلی خزندگان نسبت به پستانداران عمر طولانی‌تری دارند. دلیل آن هم متابولیسم پایین آن‌هاست که باعث کاهش سرعت فرسودگی سلولی می‌شود. همچنین بسیاری از خزندگان در طول زندگی خود به رشد ادامه می‌دهند و معمولاً شکارچیان طبیعی کمتری دارند، که این هم به بقا و طول عمرشان کمک می‌کند.
یکی از دلایل بقای این گونه‌ها، توانایی خارق‌العاده‌شان در سازگاری با تغییرات شدید زیست‌محیطی است. آن‌ها از دوره‌هایی با دگرگونی‌های عظیم اقلیمی، زمین‌شناسی و زیستی جان سالم به در برده‌اند.
این جانوران، از لاک‌پشت و نهنگ گرفته تا کوسه و خرچنگ، نمادهایی از سازگاری بی‌نظیر در طبیعت‌اند. بیشتر آن‌ها رشد کند، متابولیسم پایین، زیستگاه‌های باثبات و ژنتیک خاصی دارند که آن‌ها را در برابر گذر زمان مقاوم کرده است. در دورانی که بسیاری از گونه‌ها در حال انقراض‌اند، این بازماندگان کهن یادآور قدرت شگفت‌انگیز طبیعت در بقا و سازگاری‌اند.
منبع: timesofindia
۲۲۷۳۲۳
